"
"1. Sivil Savunmanın Tanımı Ve Tarihçesi
Dusman saldırılarına karsı halkın can ve mal kaybının en az seviyeye indirilmesi, hayati onem tasıyan her turlu resmi ve ozel tesis ve kurulusların korunması ve faaliyetlerinin devamını sağlayacak iyilestirmenin yapılması, savunma gayretlerinin halk tarafından en yuksek seviyede desteklenmesi ve halkın moralini yuksek tutmak icin alınacak her turlu silahsız koruyucu ve kurtarıcı tedbir ve faaliyetlerdir.
2. Sivil Savunma Kavramının Doğuşu
Tabiatın var oluşundan bu yana her canlı, çeşitli tehlikelere karşı kendisini, yakınlarını, sevdiklerini, barındığı yuvasını, üzerinde yaşadığı toprağını, yaşam için gerekli olan her şeyini SAVUNA GELMİŞTİR.
Hayvanlar yuvalarını genellikle çeşitli tehlikelerin ulaşamayacağı mekanlarda seçmişlerdir.
İlk gününden bu yana insanoğlu; tabiat olaylarından, vahşi hayvanların tehlikelerinden, düşmanlarının saldırılarından korunabilmek için, barınaklarını gerektiğinde bir gölün üzerine kurmuşlar, mağaralarda barınmışlar, zamanla yüksek tepeler üzerinde şatolar ve kaleler inşa ederek, kendilerini korumaya çalışmışlardır.
İnsanlar ve toplumlar arasındaki çatışmaların, ilk insanların ortaya çıkışı ile başladığı ve en ilkel koşullardan günümüzün en modern imkanlarına kadar her türlü vasıtayı kullanarak geliştiği ve asla son bulmadığı ve bulmayacağı bilinmektedir.
Toplumların bünyeleri değiştikçe istek ve ihtiyaçları artmış, dolayısıyla kişiler ve toplumlar arasındaki anlaşmazlıklar meydana gelmiş, bunların çözümü için de çoğu kez savaşlara başvurulmuştur.
Savaşlar, insanların kendi kendilerine yol açtıkları en büyük felaketlerden biridir. Daima çok büyük acılara, sıkıntılara ve zararlara sebep olmasına ve tüm insanların bunu bilmesine rağmen maalesef savaşlar devam etmektedir.
Norveç İlimler Akademisince yapılan bir araştırmaya göre; İnsanlar M.Ö. 3600 yılından bu yana 14 bin defadan fazla savaşmışlardır. Bu savaşlarda 4 milyara yakın insan hayatını kaybetmiştir.
Yine bu savaşlardaki maddi zarar; dünyayı ekvator üzerinde çevreleyen 10 m. yüksekliğinde, 156 m. genişliğinde altın madeninden yapılacak bir duvarın maddi değerine eşittir. Bu dönem boyunca, dünyamız, sadece 292 yıl sulh ve sükun içinde yaşamını sürdürmüştür.
Savaşı kazanabilmek için; önceleri üstünlüklerini kişisel güçleriyle sağlayan insanlar, daha sonraları zeka ve becerilerini de kullanarak savaş araç ve gereçlerini devamlı geliştirmişlerdir. Bu gelişme dünya devletlerini adeta bir silahlanma yarışına götürmüştür.
XX. yüzyılın başından bu yana milletler arasında yapılan silahlanma yarışı, dünyamızı bir barut fıçısı haline getirmiştir. Bunun sonucunda, insanlar, I. ve II. DÜNYA SAVAŞLARI ile yüz yüze gelmişlerdir.
1914-1918 (4 Yıl 3 Ay) I. DÜNYA SAVAŞINDA; 9.5 milyon insan ölmüş, bunların %5’i sivil, %95’i askerdir.
1939-1945 (5 Yıl 8 Ay) II. DÜNYA SAVAŞINDA; 52 milyon insan ölmüş, bunların % 48’i sivil, % 52’si askerdir.
1950-1952 (2 Yıl 6 Ay) KORE SAVAŞINDA; 9.2 milyon insan ölmüş , bunların %84’ü sivil, % 16’sı askerdir.
Bu tablodan da anlaşılacağı üzere, günümüze gelindikçe savaşlarda ölen insanların büyük bir çoğunluğunu SİVİL HALK teşkil etmektedir.
KİMYASAL, BİYOLOJİK, RADYOLOJİK, NÜKLEER ( KBRN ) SİLAHLAR
KİMYASAL SİLAHLAR
Kimyasal özelliği sayesinde; öldürücü, yaralayıcı ve tahriş edici etkiler gösteren, sis ve yangın meydana getiren, insan, bitki ve metallere etkili olan, katı, sıvı, gaz veya aeresol halindeki maddelere KİMYASAL SİLAH denir.
KORUNMA
Toplu Korunma : Tehlike anında yakınınızdaki güvenli, kapalı bir yere girin. Paniğe ve heyecana kapılmayın. Yapılacak uyarılara göre hareket edin.
Kişisel Korunma : Varsa gaz maskesi takın. Sis ve duman içine girmeyin. Üzerinize gaz bulaşmışsa çıkartıp poşet içerisine koyun ve hemen temiz bir elbise giyin. Elbise dışında kalan çıplak deriye koruyucu merhem sürün ya da pudra dökün. Daha önce korumaya almadığınız yiyecekleri yemeyin. Açık su kaynaklarındaki suları içmeyin. Alkol ve sigara kullanmayın.
İlk Yardım :Gazdan gözünüz etkilenmişse bol sabunlu su ile yıkayın. Yüzünüzü, kulağınızı ve boynunuzu su ile temizleyin. Mümkün olduğunca hareketten kaçınılarak, lüzumsuz enerji sarf etmeyin. Gazdan etkilenen kişiyi yürütmeyin ve konuşturmayın. Etkilenen kişiye alkollü içki ve sigara kullandırmayın. Etkilenen kişiye şekerli su, çay ve kahve içirin. İlk fırsatta en yakın sağlık kuruluşuna başvurun.
BİYOLOJİK SAVAŞ
İnsan, evcil hayvan ve faydalanılan bitkilerde ölüm veya zarar meydana getirmek, malzemeyi hasara uğratmak amacıyla mikroorganizmaların veya bunların toksinlerinin (zehirlerinin) kasten kullanılmasıdır.
Biyolojik savaş amacıyla kullanılan mikroorganizmalara "BİYOLOJİK AJAN” denir.
Tespiti: Vücutta ve ortamda oluşturduğu tahribatlar.
Belirtiler: İnsanda halsizlik, baş ağrısı, ciltte anormallik, karın ağrısı vb. Bitkilerde kuruma, sararma, gelişememe, hızlı gelişme vb.
Korunma: Genel sağlık ve temizlik kurallarına riayet edilmelidir. Bu konu hakkında eğitimler yaptırılmalıdır.
RADYOLOJİK SİLAHLAR
Bir atomun çevresine bu şekilde tanecikler ve ışın saçarak parçalanması olayına ‘‘Radyoaktivite’’ veya ‘‘Radyoaktiflik’’ bu tür maddelere de ‘‘Radyoaktif Madde’’ denilir. Çevreye yayılan alfa, beta ve gama gibi parçacıklara ve ışınlara ise ‘‘Radyasyon’’ adı verilmektedir.
SONUÇLARI :1- Kanser oluşması, 2-Ömrün kısalması (erken ölümler), 3- Katarakt oluşması, 4-Sakat ve ölü doğumlar vs. şeklinde sıralanabilir.
KORUNMA :Radyasyon kaynağından uzak durulmalı, en kısa sürede radyasyonlu ortam terk edilmelidir. Özel giysiler (kurşun önlük, özel maske) kullanılmalıdır. Radyasyonlu cihazlarla yapılan teşhis ve tedaviye sık sık başvurulmamalıdır.
NÜKLEER SİLAHLAR
Atomun parçalanması sonucu açığa çıkan enerjiden yararlanarak yapılan ve atom - hidrojen - nötron bombası gibi çeşitleri olan silahlara NÜKLEER SİLAHLAR denir.
Tespiti: Tespit cihazlarıyla yapılır.
Korunma: Bölgeden uzaklaşma, maske takma, koruyucu giysi giyilmesi, temizlenme, sığınağa girme.
SIĞINAK ÇEŞİTLERİ
Nükleer, klasik ve modern silahlarla, biyolojik ve kimyasal savaş maddelerinin tesirleri ile insanlarla, insanların yaşaması ve ülkenin harp gücünün devamı için zorunlu canlı ve cansız kıymetleri korumak maksadıyla inşa edilen korunma yerlerine sığınak denir.
Sığınaklar; kullanacaklara ve kullanım amacına göre sığınaklar olmak üzere iki grupta toplanırlar.
1- KULLANACAKLARA GÖRE SIĞINAKLAR
a. Özel sığınaklar: Evlerde, kamu ve özel işyerleri ile fabrika ve müesseselerin bodrumlarında veya bahçelerinde yapılır. Buralarda oturan ve hizmet edenlerin korunması amacıyla kullanılır.
b. Genel sığınaklar: Halk topluluklarının çok bulunduğu yerlerde veya o anda dışarıda bulunanların korunması için (Çarşı, pazar, garaj, liman, istasyon gibi) trafiğin yoğun bulunduğu mahallerde, hükümet, belediye ve özel idare tarafından müştereken yapılırlar.
2.KULLANIM AMACINA GÖRE SIĞINAKLAR
a. Basınç sığınakları: Nükleer silahların ani (ışık, ısı, basınç ve ilk radyasyon) ve kalıntı (radyoaktif serpinti) etkileriyle, klasik ve modern silahların tesirlerine, kimyasal ve biyolojik savaş maddelerine karşı korunmak amacıyla inşa edilen sığınaklardır.
b.Serpinti sığınakları: Nükleer silahların radyoaktif serpinti etkilerine karşı korunmak amacıyla inşa edilen sığınaklardır. Bu sığınaklar; kimyasal ve biyolojik savaş maddelerine, nükleer silahların zayıflamış basınç ve ısı tesirlerine ve klasik ve modern silahların parça tesirlerine karşı da korunma sağlarlar.
İKAZ ve ALARM İŞARETLERİ
A)-HAZIRLIK İKAZI:
Bir savaş tehlikesine karşı sivil halk ve müesseselerin gereken son hazırlık önlemlerini almaları için Hükümetçe gerekli görüldüğü takdirde verilen ikazdır.
Radyo, TV ve diğer yayın araçları aracılığıyla verilir.
YAPILACAK İŞLER:
a)-Sığınaklar gözden geçirilir,
b)-Eksiklikler tamamlanır,
c)-Binalarda, çatılarda, yanıcı ve parlayıcı maddeler bulundurmayınız.
d)-Karartmaya uyunuz.
e)-Işık yakmayınız.
B)-SARI İKAZ:
Saldırı İhtimali Var demektir.3 dakika düz siren sesi ile verilir.
YAPILACAK İŞLER
a)-Havagazı, elektrik ve su vanalarını kapat.
b)-Yanan ocak, Soba v.s söndür.
c)-Kapı, Pencereleri kapa, perdeleri çek.
d)-Gerekli malzemeleri al ve sığınağa gidiniz.
e)-Saklanmak için, en yakın sığınağa gidiniz.
f)-Sığınak yok ise bodrum gibi sığınmaya elverişli yerlere gidiniz.
g)-Aracı durdurunuz, açıktaki insanlar gibi davranınız.
C)-KIRMIZI İKAZ:
Saldırı tehlikesi var anlamındadır.3 dakika yükselip alçalan siren sesiyle verilir.
YAPILACAK İŞLER
a)-Sarı ikazdaki eksiklerini tamamla.
b)-En yakın sığınma yerine git.
c)-Sarı ikazdan önce Kırmızı ikaz verilmişse aynı önlemleri al.
d)-Sığınakta, tehlike geçti ikazını alana kadar bekleyiniz.
e)-En yakın sığınma yerine git.
f)Uzaktaysanız Köprü altı, duvar dibi veya çukur yerlere saklanınız.
g)-Vücudunuzun açık bölümlerini kapatınız.
h)-Tehlike geçti ikazını bekleyiniz
D)- RADYOAKTİF SERPİNTİ VEYA KİMYASAL SALDIRI TEHLİKESİ İKAZI:
Radyoaktif serpinti veya Kimyasal saldırı var anlamını taşır. Kesik, kesik siren sesi ile
Radyo, TV gibi yayın araçları ile verilir.
YAPILACAK İŞLER
a)- Diğer alarmlardaki tedbirleri alınız.
b)- Radyoaktif serpinti ve Kimyasal maddelerin vücutla temasını ve evin içine sızmasını engelleyici tedbirler alınız.
c)- En yakın sığınma yerine veya kapalı bir yere gidiniz.
d)- Vücudunuzun açıkta kalan yerlerini örtünüz.
e)- Elverişli bir yerde durunuz.
f)- Sığınma yerine veya kapalı bir yere gidiniz.
g)- Emin bir yer bulamıyorsanız kapı ve camları kapatarak araç içinde kalınız.
E)-BEYAZ İKAZ – (TEHLİKE GEÇTİ)
DEPREM ÖNCESİNDE
· Öncelikle yaşadığınız yerleşim biriminin deprem tehlikesi hakkında doğru bilgileri ilgililerden öğrenin.
· Aile bireyleri arasında olağanüstü bir durumda nasıl davranacağınızı konuşun.
· Her odada üzerinize bir şeyin düşmeyeceği sağlam bir yer seçin.
· Yere yatma, başını koruma ve bir şeye tutunmayı öğrenin ve çocuklarınıza da öğretin.
· Kitaplık, yüksek mobilya gibi kolay devrilebilir eşyalar ile ağır eşyaları duvarlara veya döşemeye sıkıca bağlayın, tablo, gardrop gibi eşyaları sabitleştirin ve üzerinize devrilmeyecek şekilde yerleştirin.
· Mutfak dolapları gibi kırılabilecek eşyalarınızı koyduğunuz dolaplarınıza sağlam kilitler takın.
· Olağanüstü birdurumda hemen kullanabileceğiniz el feneri, radyo ve yedek pilleri, ilkyardım çantası ve gerekli ilaçlarınızı, iş eldivenini önceden çantaya koyup, kolayca ulaşabileceğiniz bir yerde bulundurun.
DEPREM SIRASINDA
· Bina içinde iseniz deprem sırasında sakin olup, paniğe kapılmayın, cesaretinizi toplayın ve
koşuşmayın.
· Büyük bir depremde ayakta durmanız, koşmanız mümkün değildir.
· Çömelin ya da döşemeye yatın.
· Sağlam bir masa, sıra, mobilya veya kapı kasasının altına girin ve başınızı koruyun.
· Masaya tutunun ve onunla birlikte hareket etmeye hazır olun.
· Pozisyonunuzu sallantı duruncaya kadar değiştirmeyin.
· Bina içinde kalın.
· Düşen cam kırıkları ya da bina molozlarından yaralanabilirsiniz.
· Tiyatro, okul, sinema, büro gibi kalabalık yerlerde iseniz, kesinlikle merdivenlere, asansörlere
koşmayın.
· Kendinizi koltuk, sıra gibi yerlerde korumaya alın, sakin olun ve başkalarını da aynı
şekilde davranmaya davet edin.
· Bina dışında iseniz binalardan dökülecek yıkıntılar ve camlardan, elektrik ve direk tellerinden
uzakta güvenli bir yerde depremin durmasını bekleyin.
· Araç kullanıyorsanız bulunduğunuz yer eğer güvenli ise durun ve araç içinde kalın.
· Normal trafikten olabildiğince uzaklaşın.
· Köprüler, üst geçitler, tünellerden uzak durun.
· Eğer mümkünse ağaçlar, direkler, enerji nakil hatlarından uzakta kalın.
DEPREM SONRASINDA
· Büyük bir depremden sonra artçı depremler mutlaka devam edecektir. Bu depremlere karşı hazırlıklı olun.
· Özellikle ilk üç gün içerisinde, yetkililer izin vermedikçe, sağlam evlerinize dahi girmeyin.
· Bazı artçı sarsıntılar zayıflamış yapılarda yeni hasar yapacak kadar büyük olabilir.
· Aile bireylerinizi bir arada tutun ve açık bir yerde bekleyin. Varsa yaralılara ilkyardımı yapın.
· Evinizi veya binanızı terk ederken kıymetli eşyalarınızı, kalın giyecek, battaniye gibi eşyaları yanınıza alın, kalın ayakkabılarınızı giyin, biraz yiyecek ve içme suyu temin edin.
· Enkaz ve yıkıntılar arasında, cadde ve sokaklarda gelişigüzel dolaşmayın
Mesken Sakinlerin Yapacağı İşler
· Yangın’da; duman, yanık kokusu, alev gibi anormal bir durumla karşılaşan kişiler soğukkanlılığını muhafaza etmeli ve paniğe sebebiyet vermeden çevresindeki personeli uyarmalı.
· Eğer varsa hemen yangın butonuna basarak alarm sistemini devreye sokmalı.
· İtfaiye aranarak, yangın güvenlik merkezini olaydan haberdar etmeli ve İtfaiye’ye (ALO:110) ihbar etmeli.
· Yangın yerini terk ederken imkan varsa kapı ve pencereler kapatılmalı.
· Yangın her tarafı sarmış ve kaçış yolları dumanla kaplı ise, muhafazalı bir yere sığınıp kapıyı kilitlemeden kapatarak, battaniye ve ıslak bezle kapı kenarlarından içeriye duman girişini önlemeli ve mevcut imkanlarla durumdan yangın merkezi veya çevredekiler! haberdar ederek kurtarılmayı beklemelidir
· İlgililere ve koruma amirine durum derhal bildirilmeli.
· Tüm görevli ekipler harekete geçirilmeli.
· Yangın söndürme ekibi mevcut yangın söndürme cihazları ile ilk müdahaleyi yapmalı.
· Kurtarma ekibi eşyaların tahliye edilmesine yardım etmeli.
· lkyardım ekibi hazır duruma getirilmeli ve yaralananlara gerekli müdahaleyi yapmalı.
· Koruma ekibi harekete geçmeli ve güvenliği sağlamalı.
· Bölge itfaiyesi yangın mahalline geldiğinde; görevi İtfaiye’ye devretmeli, Yangın Amiri’nin istediği bilgiler açık ve net bir şekilde verilerek amire yardımcı olunmalıdır.
Yangın İhbarının Bildirilmesi
ALO 110
· Yangın mahallinin adresini açık ve doğru olarak ver ve bilinen noktalardan hareketle yangın yerini açık olarak tarif etmelisiniz.
· Yangının çeşidi ve yerini, binanın kat adedi, konumu ve yapı tarzını (ahşap, kagir vb. gibi) belirtmelisiniz"